Leasing operacyjny
Funkcje leasingu operacyjnego
Leasing operacyjny, zwany inaczej bieżącym, ze względu na korzystne skutki podatkowe, jakie rodzi u korzystającego, jest formą leasingu najbardziej pożądaną przez klientów firm leasingowych. Leasing operacyjny jest najbardziej popularną formą leasingu nieruchomości i wartości niematerialnych i prawnych. Stan ten zawdzięcza swojej konstrukcji z punktu widzenia prawa podatkowego. Forma leasingu operacyjnego sprawdza się przede wszystkim w małych i średnich firmach, które nie prowadzą pełnej księgowości (ze względu na mało rozwiniętą księgowość niewygodne byłoby np. dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od zakupionych środków trwałych).
Najbardziej charakterystyczne jest dla niego to, iż wszystkie opłaty leasingowe, w skład których wchodzą np. : czynsz inicjalny, opłata manipulacyjna, (wyjątek stanowi kwota depozytu gwarancyjnego, który jako zabezpieczenie przedmiotu umowy podlega zwrotowi po zakończeniu umowy), czynsze (raty) leasingowe są kosztem uzyskania przychodu leasingobiorcy, co pomniejsza jego podstawę opodatkowania, a tym samym pozwala niejako „zaoszczędzić” na podatku dochodowym.
W Polsce przedsiębiorstwa w większości rozliczają się na zasadach ogólnych, przez co zalety podatkowe leasingu operacyjnego są szczególnie cenne. Branie w leasing samochodów jest szczególnie istotne dla firm, które potrzebują kosztów. Po zakończeniu umowy strony mają trzy możliwości: odsprzedaż osobie trzeciej, sprzedaż korzystającemu i przedłużenie umowy. Co do zasady, finansujący w ramach jednego cyklu (jednej transakcji) nie odzyskuje całości swoich nakładów związanych z nabyciem przedmiotu leasingu. Musi więc zawrzeć kolejną transakcję z tym samym lub innym korzystającym lub sprzedaży, chcąc odzyskać swoje nakłady i osiągnąć zysk.
Leasing operacyjny polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie dobra inwestycyjnego, np. samochodów, przy czym czas ten jest krótszy niż okres gospodarczej używalności rzeczy leasingowanej. W okresie trwania leasingu nie następuje pełna spłata ceny nabycia czy wyprodukowania rzeczy, dlatego też umowy leasingu operacyjnego zawierają zapis o wykupie przedmiotu przez korzystającego po zakończeniu umowy.
Wykup następuje za określoną z góry wartość końcową, powiększoną o podatek VAT. Ze względu na korzyści podatkowe koszt finansowania poprzez ten rodzaj leasingu jest niższy niż finansowanie ze środków własnych czy z kredytu bankowego
Wyodrębnienie przedmiotu leasingu z majątku korzystającego powoduje, że umowa leasingu operacyjnego nie znajduje odzwierciedlenia w jego bilansie. Oznacza to poprawienie płynności finansowej oraz innych wskaźników ekonomicznych.
Podsumowując, leasing operacyjny jest to umowa, która musi spełniać następujące warunki:
1) Została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40 % normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne ,
2) Suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
- a) Przy czym, jeżeli w umowie została określona cena, po której korzystający ma prawo nabyć przedmiot leasingu po zakończeniu umowy, cenę tę uwzględnia się w sumie opłat,
- b) Do sumy opłat nie zalicza się: płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, podatków, w których obowiązek podatkowy ciąży na finansującym z tytułu własności lub posiadania środków trwałych, składek na ubezpieczenie tych środków trwałych, jeżeli w umowie leasingu zastrzeżono, że korzystający będzie ponosił ciężar tych podatków i składek niezależnie od opłat za używanie oraz kaucji określonej w umowie wpłaconej finansującemu przez korzystającego (kaucja jest również neutralna podatkowo, nie jest ani przychodem finansującego, ani kosztem korzystającego).
Leasing operacyjny pełni dwie podstawowe funkcje: funkcję podatkową i kredytową. Funkcja podatkowa leasingu operacyjnego ma swoje znaczenie jedynie wówczas, kiedy okres trwania umowy leasingu jest krótszy od okresu całkowitej amortyzacji przedmiotu leasingu. Należy zaznaczyć, że leasingobiorca, który zawarł umowę leasingu operacyjnego nie może korzystać z odpisów amortyzacyjnych przedmiotu leasingu, których dokonuje leasingodawca i u leasingodawcy właśnie są one kosztem uzyskania przychodu. Zatem gdyby leasingobiorca nie zdecydował się na leasing, lecz zakupił przedmiot leasingu za gotówkę, zamiast kosztów uzyskania przychodów w postaci czynszów leasingowych mógłby dokonywać odpisów amortyzacyjnych.
Rozważmy następujący przykład:
Samochód ciężarowy posiada stawkę amortyzacji 20%, co oznacza, że pojazd zostanie w pełni zamortyzowany w ciągu 5 lat. Posiadacz pojazdu mógłby bowiem wliczać w poczet uzyskania przychodu jedynie 20% wartości pojazdu rocznie. Jeśli natomiast zawarłby umowę leasingu operacyjnego na okres 36 miesięcy z opcją wykupu 1% (opcja wykupu 1% oznacza możliwość zakupu środka trwałego za 1% jego wartości po zakończeniu trwania okresu leasingu), wówczas całą wartość pojazdu zawartą w ratach leasingowych zaliczyłby w poczet kosztów uzyskania przychodu w ciągu tych 36 miesięcy. Zwiększone koszty uzyskania przychodu w pierwszy 36 miesiącach pozwalają leasingobiorcy zmniejszyć podstawę opodatkowania, a tym samym zapłacić mniejszy podatek dochodowy.
Leasing operacyjny pełni również,, a może nawet przede wszystkim, funkcję kredytową. Traktowany jest bowiem przez większość leasingobiorców jako forma zakupu danego środka trwałego.
Połączenie wyżej wymienionych funkcji i zalet leasingu operacyjnego powoduje, iż staje się on bardzo korzystną i popularną formą finansowania samochodów i innych inwestycji rzeczowych.
Główne cechy leasingu operacyjnego
– Przedmiot leasingu jest własnością leasingodawcy,
– Amortyzacja leży po stronie leasingodawcy,
– Czynsze leasingowe stanowią w całości koszt uzyskania przychodu dla leasingobiorcy i wpływają na zmniejszenie podstawy opodatkowania,
– W przypadku samochodów ciężarowych leasingobiorca odlicza w całości VAT od zakupionego pojazdu oraz od tankowanego paliwa,
– W przypadku samochodów osobowych istnieje możliwość odliczenia 50% podatku VAT ; nie ma możliwości odliczania VAT od paliwa.