Wielu przedsiębiorców, zwłaszcza tych z sektora małych i średnich firm, często staje przed dylematem, kiedy chodzi o finansowanie pozyskania nowych aktywów, takich jak samochody, sprzęt do produkcji czy komputery. W takich przypadkach warto rozważyć leasing, który oferuje dwie podstawowe opcje: leasing operacyjny i leasing finansowy.

Wydawało by się, że są to w zasadzie identyczne sposoby pozyskania niezbędnych firmie aktywów. W obu przypadkach leasingodawca przekazuje leasingobiorcy do użytkowania sprzęt będący przedmiotem leasingu, za co leasingobiorca wnosi opłaty w postaci rat leasingowych. Mimo tego podobieństwa leasing operacyjny i leasing finansowy to dwa różne instrumenty finansowe.

Leasing operacyjny i leasing finansowy – różnice

Leasing operacyjny i leasing finansowy różnią wymogi dotyczącymi czasu trwania umowy leasingowej, status prawny aktywów pozostających przedmiotem leasingu i związane z nim odpisy amortyzacyjne, sposób zapłaty podatku VAT, kwestia przejęcia na własność przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po zakończeniu umowy leasingowej. I oczywiście sposób naliczania kosztów podatkowych leasingobiorcy.

Okres trwania umowy leasingowej

W przypadku leasingu operacyjnego czas trwania umowy powiązany jest z okresem amortyzacji leasingowanego sprzętu czy też nieruchomości. Musi on wynosić co najmniej 40% czasu amortyzacji przedmiotu leasingu (np. dla samochodu osobowego to minimum dwa lata), a gdy jest nim nieruchomość, co najmniej dziesięć lat. Przy leasingu finansowym w ustawie o podatku dochodowym ustawodawca nie określił minimalnego czasu trwania umowy. Jednak firmy zajmujące się leasingiem zawierają je zazwyczaj na okres co najmniej sześciu miesięcy.

Amortyzacja

W przypadku leasingu operacyjnego przedmiot leasingu wliczany jest do majątku leasingodawcy i leasingobiorca nie może zaliczyć przedmiotu leasingu do własnej ewidencji środków trwałych i skorzystać z odpisów amortyzacyjnych do celów podatkowych. W leasingu finansowym przeciwnie. Tu przedmiot leasingu jest zaliczany do środków trwałych leasingobiorcy i ten ma pełne prawo do skorzystania z samodzielnej jego amortyzacji.

Podatek VAT

Tu także znajdziemy istotne różnice. Użytkownik leasingu finansowego zobowiązany jest do zapłaty całości podatku VAT wraz z opłatą wstępną „z góry”. W leasingu operacyjnym leasingobiorca nie ma tego obowiązku, VAT doliczany jest do rat leasingowych. Są one powiększane o należny podatek.

Koszty podatkowe

Leasing operacyjny daje możliwość wliczenia do kosztów uzyskania tzw. czynszu inicjalnego, czyli opłaty wstępnej, a także części odsetkowej i kapitałowej raty leasingowej. Leasingobiorca do kosztów uzyskania może także wliczyć koszty wiążące się z użytkowaniem przedmiotu leasingu. W leasingu finansowym do kosztów uzyskania doliczyć można jedynie odsetkową część raty leasingowej.

Wykup przedmiotu leasingu

W przypadku leasingu operacyjnego leasingobiorca może skorzystać z prawa wykupu przedmiotu leasingu. Oczywiście, jeżeli w umowie nie został on obarczony tym obowiązkiem. Decydująca jest tu zazwyczaj wartość wykupowa, ustalona w umowie. Zazwyczaj biorąc w leasing operacyjny jakieś aktywa wiemy, czy zamierzamy stać się ich właścicielami po wygaśnięciu umowy, czy pozostawimy je leasingodawcy. I w zależności od tego ustalamy w umowie wartość wykupu, która ma wpływ na ogólne warunki finansowe umowy. Przy leasingu finansowym leasingobiorca nie ma tego problemu – staje się właścicielem w momencie wpłacenia ostatniej raty.

Leasing operacyjny czy leasing finansowy – który wybrać?

Który rodzaj leasingu jest najlepszy dla przedsiębiorcy, zależy od jego indywidualnych potrzeb i sytuacji finansowej. Większość firm wybiera leasing operacyjny. Przemawia za nim możliwość rozłożenia w czasie ponoszonych kosztów. Dotyczy to podatku VAT, którego przy leasingu operacyjnym nie musimy zapłacić w całości z góry, a jest doliczany do każdej raty. Ogranicza to koszty początkowe, tak jak możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania opłaty wstępnej. Jeśli firma potrzebuje określonego aktywu tylko na stosunkowo krótki czas, a przy jego pozyskaniu nie chce ponosić znacznych kosztów początkowych, to leasing operacyjny może być bardziej odpowiednią opcją. Z drugiej strony, jeśli przedsiębiorca jest zainteresowany staniem się właścicielem aktywów lub planuje wykorzystać je na dłuższy okres czasu, zależy mu na bardziej elastycznym okresie umowy, to leasing finansowy może być rozwiązaniem bardziej korzystnym. Zwłaszcza, gdy forma opodatkowania leasingobiorcy nie zależy od ponoszonych kosztów a jedynie przychodów.